Zielona Góra to jedna ze stolic województwa lubuskiego (Gorzów Wielkopolski jest siedzibą wojewody), choć historycznie i kulturowo, należy do Dolnego Śląska. Miasto założone zostało w XIV wieku i z tego okresu pochodzą też pierwsze wzmianki na temat uprawy winorośli, która zarówno dawniej, jak i dziś, jest ważnym element tożsamości Zielonej Góry. W mieście nawiązań do winiarstwa nie brakuje – od małej winnicy na zboczu Parku Winnego, po pomnik św. Urbana I – patrona winiarzy i miasta – na Starym Mieście.
I choć Zielona Góra należy do najmniejszych pod względem populacji miast wojewódzkich nie brakuje tu zabytków i ciekawych miejsc.
Zapraszamy do naszego przewodnika po atrakcjach Zielonej Góry.
Atrakcje Zielonej Góry
1. Stary Rynek
W centrum zielonogórskiego rynku stoi Ratusz Miejski, którego początki datuje się na XV wie, jednak liczne przebudowy w kolejnych stuleciach znacząco wpłynęły na jego obecną bryłę. Dopiero wchodząc do Informacji Turystycznej, umieszczonej wewnątrz budynku, można dostrzec ślady gotyckiej budowli.
Rynek otoczony jest kamienicami z różnych epok – od XVIII do XX wieku, co jest wynikiem licznych pożarów nawiedzających miasto. Jednak warto zaznaczyć, że układ zabudowy wciąż przypomina ten sprzed kilkuset lat.
2. Deptak w Zielonej Górze
Zielonogórski deptak, ciągnący się wzdłuż Alei Niepodległości, ulicy Stefana Żeromskiego i kończący się przy Ratuszu Starego Rynku, zrobił na nas bardzo dobre wrażenie. Szeroki, w wielu miejscach zielony i zacieniony – takie osie miast lubimy najbardziej. Przy deptaku znajduje się Muzeum Ziemi Lubuskiej, Pomnik Bachusa, a także kilka Bachusików oraz wiele zabytkowych, kolorowych kamienic. W razie głodu znajdziecie tu też coś do jedzenia.
3. Palmiarnia i Park Winny
Park Winny położony jest raptem 10 minut spaceru od Starego Rynku. Na miejscu znajduje się zielonogórska palmiarnia oraz pokazowa winnica, a z tarasów widokowych roztacza się dobry widok na Zieloną Górę. Palmiarnia to spory przeszklony budynek, w którym podziwiać możecie kolekcję egzotycznych roślin. Winnica na zboczu wzniesienia ma ponad dwustuletnią tradycję. Na miejscu działają restauracja (lejąca także lokalne wino), kawiarnia i cukiernia.
4. Szlak bachusikowy
Poza głównym pomnikiem Bachusa, boga wina i dobrej zabawy, ulokowanym przy ul. Żeromskiego, na terenie Zielonej Góry znajdziecie prawie 70 figurek Bachusików (małych Bachusów), związanych z różnymi zawodami i zainteresowaniami: Winolubikusa, Beczkusa czy Ciekawka. Nie jest to pomysł nowy i widzieliśmy podobne szlaki w innych miastach, ale dla najmłodszych to na pewno ciekawa atrakcja Zielonej Góry- a i dorośli chętnie robią sobie zdjęcia przy zabawnych postaciach Bachusików. Ilu Bachusików znajdziecie w czasie spaceru po Zielonej Górze? Mapa miasta z zaznaczonymi na niej figurkami dostępna jest w Informacji Turystycznej oraz na tej stronie.
5. Pałac i Park Książęcy Zatonie
Park Książęcy Zatonie to bardzo ładnie zrewitalizowany przypałacowy park z licznymi ścieżkami pieszymi i rowerowymi. Ozdobą tego miejsca są ruiny XVII wiecznego pałacu, fontana oraz oranżeria z kawiarnią. Historię o księżnej Dorocie, księżnej żagańskiej, przeczytacie w naszym wpisie o lubuskich zamkach i pałacach.
Na pewno jest to popularny wśród zielonogórzan kierunek do weekendowych wypadów, tym bardziej, że dzięki doskonałej ścieżce rowerowej (tzw. ,,Zielonej Strzale”) można tam dojechać z centrum miasta, a po drodze odwiedzić np. Muzeum Etnograficzne w Ochli. Oczywiście alternatywnie skorzystacie z transportu publicznego – linia autobusowa 30B (polecamy sprawdzać rozkład na jakdojade.pl).
6. Muzeum Etnograficzne w Ochli
Skansen w Zielonej Górze-Ochli (Ochla do 2015 roku była wsią) prezentuje aż 80 obiektów różnego przeznaczenia oraz tysiące przedmiotów codziennego użytku z pogranicza kilku regionów etnograficznych, wchodzących w skład Lubuskiego. Znajdziecie tu zarówno coś z historycznego Dolnego Śląska, jak i zachodniej Wielkopolski, co pokazuje zróżnicowaną historię tego regionu. Jest to prawdopodobnie jeden z mniej docenianych skansenów w Polsce, a niesłusznie.
Nam podobało się w nim przede wszystkim to, że wyraźnie pokazywał różnicę w poziomie zamożności tych ziem względem innych zakątków kraju. Trochę więcej o tym skansenie pisaliśmy w naszym tekście o najciekawszych polskich skansenach i muzeach etnograficznych.
Do skansenu dojechać można linią autobusową 27, a nawet rowerem, po bardzo przyjemnej ścieżce rowerowej.
7. Muzeum Ziemi Lubuskiej
Wejście do Muzeum Ziemi Lubuskiej znajdziecie na Alei Niepodległości, stanowiącej część zielonogórskiego deptaka. Zdecydowanie warto odwiedzić to miejsce, aby dowiedzieć się więcej o historii Zielonej Góry oraz tradycji winiarskiej tego regionu. Poza tymi wątkami, w tym obiekcie nie brakuje też sztuki dawnej, głównie sakralnej, i współczesnej, a także ekspozycji poświęconej narzędziom tortur. Nam szczególnie przypadły do gustu piękne witraże nawiązujące do historii i winnych tradycji Zielonej Góry.
8. Impreza Winobranie w Zielonej Górze
Jeśli tylko interesuje Was temat winiarstwa lub wina, to koniecznie wpadnijcie we wrześniu na Winobranie w Zielonej Górze. To największa winiarska impreza w Polsce. Poza konkursem win i wycieczkami do winnic Wino-Busami, czekają jarmarki, barwne korowody i koncerty. Jeśli jednak przyjeżdżacie do Zielonej Góry w innym terminie – nic straconego. Smaku lokalnego wina można skosztować w lokalnych sklepach z winami (np. Wina Świata na ul. Kupieckiej).
9. Ogród Botaniczny
Przyjemnym i zielonym przystankiem w czasie zwiedzania Zielonej Góry był Ogród Botaniczny – niewielki, ale przyjemnie zaaranżowany. Nam bardziej przypominał elegancko utrzymany park niż ogród botaniczny, także nastawcie się bardziej na przyjemność obcowania z zielenią niż niezwykle naukowe doznania. Dzieciom z pewnością spodobają się wybiegi ze zwierzętami (surykatki, daniele, ptaki) i plac zabaw. Na plus zapisujemy bardzo tanie bilety – raptem 2 złote od osoby dorosłej.
Co warto zobaczyć w pobliżu Zielonej Góry
Gdy już zobaczycie powyższe atrakcje Zielonej Góry, koniecznie pomyślcie o wycieczce poza miasto. W obrębie godziny jazdy od miasta znajdziecie liczne pałace, zamki, winnice oraz parki krajobrazowe – mało znane, a naprawdę bardzo ciekawe.
10. Lubuskie Centrum Winiarstwa w Zaborze
To już kolejna atrakcja z winem w tle, ale pisząc o Zielonej Górze, trudno nie uwzględniać tego tematu, skoro winiarskie tradycje miasta liczą 850 lat, a samo województwo lubuskie może poszczycić się największym areałem winnic w Polsce.
Lubuskie Centrum Winiarstwa w Zaborze leży zaledwie 20 minut jazdy samochodem od Rynku i przybliży Wam historię oraz stan obecny winiarstwa na terenie województwa. Jeśli chcecie doświadczyć tej opowieści także organoleptycznie, odwiedźcie jedną z kilku winnic, leżących w promieniu 2 kilometrów (np. Trojan, Vae Soli, Miłosz, Ingrid czy Julia).
Przy okazji polecamy zobaczyć z zewnątrz piękny pałac w Zaborze z XVII wieku – choć nie da się wejść do środka, to ze względu na piękną bryłę warto zatrzymać się na chwilę przy tym obiekcie. Dziś pełni funkcję Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży.
11. Pałac w Bojadłach
Niedaleko od Zaboru, 30 minut od centrum Zielonej Góry, znajduje się niezwykle ciekawy zabytek – Pałac w Bojadłach. To barokowe założenie pałacowo-parkowe powstało w XVIII wieku. Niestety po drugiej wojnie światowej pałac nie miał szczęścia i co chwila zmieniał właścicieli, co doprowadziło do dewastacji obiektu. Na szczęście pałac zarządzany jest teraz przez Fundację Pałac Bojadła, dzięki czemu podnosi się z ruiny i pięknieje z roku na rok. Dane nam było nawet zajrzeć do wnętrza budynku, gdzie wciąż, mimo wcześniejszych dewastacji i kradzieży, poczuć można dawny klimat miejsca.
Wejścia do kompleksu pałacowego od strony drogi strzegą kordegardy (budynki bramne), a jedną z kopulastych wież wciąż zdobi zegar.
Jeśli interesuje Was tematyka zamków i pałaców zapraszamy do naszego blogowego wpisu o lubuskich zamkach i pałacach albo do obejrzenia poniższego filmu. Znajdziecie tam więcej zamkowo-pałacowych propozycji z regionu.
12. Park Krajobrazowy Łuk Mużakowa
Z kolei trochę ponad godzinę jazdy na południowy-zachód w stronę granicy z Niemcami, znajduje się Park Krajobrazowy Łuk Mużakowa. Cały park to świetny teren na piesze i rowerowe wycieczki, a nam najbardziej spodobała się Ścieżka Geoturystyczna „Dawna Kopalnia Babina” koło Łęknicy z wieżą widokową i kolorowymi jeziorkami – pamiątka po działalności wydobywczej.
Z kolej po drugiej stronie Nysy Łużyckiej w Mużakowie (Bad Muskau) koniecznie trzeba zobaczyć piękny Park Mużakowski i Zamek Hermanna von Pücklera. Na blogu piszemy więcej o Mużakowie i Łęknicy, które odwiedziliśmy przy okazji naszej wycieczki przez Lubuskie.
Jak poruszać się po Zielonej Górze?
Po ścisłym centrum poruszaliśmy się pieszo i komunikacją miejską – Zielona Góra to niewielkie miasto, więc nie powinno być w tym zakresie większej trudności. Poza centrum postanowiliśmy na rower i… był to strzał w dziesiątkę. Zielona Góra ma całkiem przyzwoitą infrastrukturę rowerową z bardzo fajną miejską ścieżką, zwaną ,,Zieloną Strzałą” na czele. Rowerem bez problemu dotarliśmy do Ogrodu Botanicznego, skansenu czy kompleksu w Zatoniu.
Poruszając się po Zielonej Górze samochodem, warto pamiętać, że w centrum miasta obowiązuje strefa płatnego parkowania.
