Zamek Ogrodzieniec – Historia, atrakcje, ciekawostki

Zamek Ogrodzieniec w Podzamczu to najsłynniejszy i najbardziej okazały z zamków na Szlaku Orlich Gniazd a jednocześnie prawdopodobnie jedne z najdostojniejszych ruin w Polsce. Czyni to Ogrodzieniec naturalnym punktem wycieczki dla każdego fana historii oraz malowniczych pejzaży.

Zamek Ogrodzieniec.
Zamek Ogrodzieniec i Wieża Kredencerska.

Krótka historia Zamku Ogrodzieniec

Czasy świetności

Budowla wznosi się na Górze Janowskiego (zwanej też Zamkową – 515m n.p.m.), która jest najwyższym punktem Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Nie powinien więc dziwić fakt, że już w XIII wieku za panowania Bolesława Krzywoustego zdecydowano się wznieść w tym miejscu pierwsze mury obronne, które zniszczył najazd tatarski w 1241. Dopiero Kazimierz Wielki wybudował w tym miejscu kamienny zamek.

Zamek Ogrodzieniec o wschodzie słońca. W centrum Wieża Bramna, za nią Wieża Kredencerska, a po lewej Wieża Skazańców.
W centrum Wieża Bramna, za nią Wieża Kredencerska, a po lewej Wieża Skazańców.

Ogrodzieniecka twierdza często zmieniała właścicieli, spośród których warto wspomnieć o rodzie Bonerów. Syn pierwszego właściciela z rodu Bonerów, Seweryn, przebudował zamek w stylu renesansowym, a rezydencja zyskała miano drugiego Wawelu. Co ciekawe ta słynna krakowska familia dorobiła się bajecznej fortuny, która pozwoliła im nie tylko na zakup własnego zamku – do  dziś w Krakowie na Rynku stoi charakterystyczna grejpfrutowa kamienica, należąca dawniej do tego słynnego rodu krakowskich finansistów.

Zamek w czasach świetności. Makieta z zamkowej wystawy.
Zamek Ogrodzieniec na Górze Zamkowej o wschodzie słońca.
Zamek Ogrodzieniec na Górze Zamkowej o wschodzie słońca.

Historia upadku Zamku Ogrodzieniec

Za początek upadku zamku w Ogrodzieńcu można przyjąć okres potopu szwedzkiego z lat 1655-1660. Podobnie jak inne zamki na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, tak i ten nie oparł się Szwedom, którzy zgodnie ze swoim zwyczajem zamek splądrowali i spalili. Mimo bardzo poważnych zniszczeń w drugiej połowie XVII wieku nowy właściciel podjął próby odbudowy zamku. Wzmocniono mury obronne, postawiono nowe stajnie. Niestety wysiłek poszedł na marne.

Wieża Kredencerska. W lewym rogu bastion.

Pół wieku po potopie szwedzkim słaba Rzeczpospolita stała się areną kolejnej wojny – tym razem północnej. W 1702 roku wojska króla szwedzkiego Karola XII spaliły zamek, co okazało się być gwoździem do trumny Ogrodzieńca. Obiekt stopniowo popadał w coraz większą ruinę, by w 1810 roku niegdyś dostojną rezydencję magnacką opuścili ostatni mieszkańcy. Przez kolejne dekady ruiny wykorzystywano jako źródło budulca, co doprowadziło do jeszcze większej dewastacji.

Dziedziniec w Zamku Ogrodzieniec.
Zamkowy dziedziniec.
Wieża Skazańców i mury Zamku Ogrodzieniec.
Widok na Wieżę Skazańców.

Czasy współczesne

Lepszych czasów zamek doczekał się dopiero po drugiej wojnie światowej. Obiekt został znacjonalizowany, a na zamku rozpoczęły sie prace konserwatorskie, których celem było  zabezpieczenie ruin w celu przywrócenia ich gościom w formie muzeum. Obecnie jest to najchętniej odwiedzany obiekt na Szlaku Orlich Gniazd. Nie dziwi nas to, bo u nas trafił na listę najpiękniejszych Zamków w Polsce.

Wśród zamku wytyczona jest jednokierunkowa trasa. Mamy możliwość wejścia na wieżę kredencerską, z której roztacza się wspaniały widok na Jurę Krakowsko-Częstochowską, a przy dobrej pogodzie dostrzec można nawet zamek w Smoleniu. Filmy i makiety pozwalają natomiast pojąć niegdysiejszą skalę tej budowli.

Zamek Ogrodzieniec.
Zamek Ogrodzieniec.
Zamek Ogrodzieniec.
Zamek Ogrodzieniec.

Praktyczne informacje i imprezy na Zamku Ogrodzieniec w Podzamczu

Co roku zamek przyciąga tysiące turystów, więc nie dziwi nas, że od maja do września przygotowano dla nich liczne imprezy i wydarzenia plenerowe: walki rycerzy, inscenizajce bitew, nocne zwiedzanie i wiele innych atrakcji. Nie sposób tego wszystkiego wymienić, więc zajrzyjcie na stronę Zamku Ogrodzieniec.

O naszych wrażeniach z Zamku Ogrodzieniec możecie przeczytać też w naszej relacji z przejazdu odcinka Szlaku Orlich Gniazd.

Atrakcje w pobliżu ogrodzienieckiego zamku

W okolicy zamku rozbudowano silne zaplecze turystyczne z dodatkowymi atrakcjami, bazą noclegową i gastronomiczną. Zamek otulają imponujące wapienne skały, co czyni go doskonałym miejscem do uprawiania wspinaczki skałkowej. Z kolei na pobliskim Górze Birów wzniesiona została rekonstrukcja słowiańskiego grodu, do której koniecznie musimy zajrzeć przy następnej okazji.

Gród na Górze Birów widoczny z wieży Zamku Ogrodzieniec.
Gród na Górze Birów z zamkowej wieży.

Ze względu na dobre położenie można zrobić w Podzamczu bazę do zwiedzania najciekawszych miejsc Jury Krakowsko-Częstochowskiej.

Okiennik Wielki na Jurze.
Okiennik Wielki na Jurze.

Data ostatniej aktualizacji:

Kategoria: Polska, Śląskie

Pomagamy Wam zaplanować udane wycieczki od 2015 roku, a nasze teksty zawsze były i będą za darmo.

Jeśli uważasz, że warto docenić naszą pracę postaw nam kawkę. Dziękujemy!

Dodaj komentarz