Muzeum Historii Żydów Polskich ,,Polin”-wskrzeszając niezwykłą historię

Muzeum Historii Żydów Polski ,,Polin” to zdecydowanie najgłośniejsze polskie muzeum ostatnich lat. Rzadko kiedy o otwarciach naszych wystaw piszą największe gazety świata- w tym wypadku było wręcz odwrotnie, gdy w tygodniu poprzedzającym otwarcie ekspozycji relacje z „Polina” gościły w najbardziej prestiżowych rubrykach kulturalnych świata.

Skąd takie zainteresowanie warszawskim obiektem? Powodów jest kilka. Dziś przedstawimy Wam 3 najważniejsze, dla których muzeum wzbudziło tyle emocji.

muzeum historii żydów polskich główna ekspozycja
Wystawa zrobiona jest w naprawdę nowoczesny sposób- mimo bardzo ograniczonej ilości pokazywanych przedmiotów.

[dt_gap height=”10″ /]1. Historia życia[dt_gap height=”10″ /]

Przede wszystkim komentatorzy podkreślali, że to jedyne na świecie muzeum, które opowiada historię życia Żydów na konkretnym terenie- życia, a nie tylko śmierci i Holocaustu, tak dobrze udokumentowanych m.in. w Centrum Yad-Vashem w Jerozolimie czy Muzeum Dziedzictwa Żydowskiego w Nowym Jorku. W końcu Żydzi odgrywali istotną rolę społeczną w zamieszkiwanych przez siebie krajach, dryfując w nurcie historii, który raz był wspólny dla całej populacji regionu, innym razem dotyczył tylko tej grupy religijnej. Choć pierwsi Żydzi przybyli do Polski już w 960 roku, co oznacza 1000 lat wspólnej historii, w szkole wątki żydowskie zdają pojawiać się dopiero na zajęciach o II wojnie światowej.

muzeum historii żydów polskich historia multimedia
Pierwsze wzmianki o Polsce to słowa żydowskiego kupca i podróżnika (który, według niektórych uczonych, tak naprawdę nigdy nie był w Polsce…)

Ciekawie jest więc uzupełnić swoją wiedzę i zrozumieć, jak pojawili się na polskim terytorium i jak współtworzyli polskie społeczeństwo. Polska była wszakże bardzo specyficznym terenem, gdyż to tu do czasu II wojny światowej żyło najwięcej Żydów w całej Europie, w niektórych miejscowościach stanowiąc nawet ponad ¾ populacji. Ponadto taka lekcja pozwoli nie tylko lepiej zrozumieć życie polskich Żydów- choć wystawa koncentruje się na rodzimym terytorium, refleksje i prawidłowości nasuwające się podczas zwiedzania są w swoim przekazie dość uniwersalne. Wszak podobne trendy: tolerancję i dyskryminację, zwykłą akceptację i intensywną asymilację, bogacenie się i ubożenie, progresywne i konserwatywne podejście do religii- zaobserwować można w historii Żydów w całej Europie.

[dt_gap height=”10″ /] 2.Poczujesz historię na własnej skórze[dt_gap height=”10″ /]

Kolejnym powodem, żeby wybrać się do muzeum jest charakter ekspozycji. Co ciekawe, w ,,Polinie” właściwie nie znajdziecie oryginalnych eksponatów. Zamysłem autorów nie było stworzenie wystawy koncentrującej się wokół poszczególnych obiektów, a raczej ekspozycji narracyjnej, która płynnie prowadzi odwiedzającego przez historyczną opowieść. Przekaz uatrakcyjniono wizualnie, co zachęca do zaglądania w jej zakamarki i z pewnością przekona do siebie nawet muzealnych sceptyków.

Polin Muzeum żydzi
Czy to ciągle muzeum?

Każda z ośmiu przestrzeni tematycznych ma inny charakter, świadomie współgrający z treścią materiałów historycznych. I tak sala dotycząca okresu tolerancji religijnej jest przestronna, a jej wnętrze zdobi ogromna makieta Krakowa i Kazimierza oraz rysunki prężnie rozwijających się dzięki handlowi miast. Tzw „korytarz ognia”, opowiadający o powstaniu kozackim i atakach Chmielnickiego na wschodnie rubieże kraju, to wąska krwistoczerwona przestrzeń z odgłosami szczękającej broni i rżeniem przerażonych koni, wzmagającymi przekaz historycznych danych. Ta z kolei płynnie zmienia się w niewielki spokojny sztetl z odtworzoną studnią i hałaśliwą karczmą, opowiadając o odbudowie kraju. Z kulturalnie rozkwitającej międzywojennej uliczki, na której słychać delikatną muzykę sączącą się z gramofonu, przechodzimy w przestrzeń wąską, ciemną, niewygodną i przytłaczającą, w której toczy się opowieść o Holocauście.

Polin Muzeum warszawa
Spacer między epokami to ciekawa przygoda!

Aranżacja wystawy zdaje się subtelnie sterować zwiedzającym, pozwalając momentami poczuć historię na poziomie zmysłowo-fizycznym. Bardzo ciekawe i jak dotąd rzadko spotykane rozwiązanie, szczególnie trudne w wystawach, które opowiadają o tak szerokim przedziale czasowym. Jeśli dodać do tego małe lokalne smaczki, jak nawiązanie do kładki na Chłodnej łączącej dwie części getta, rekonstrukcję sali tronowej z Zamku Królewskiego czy odwzorowanie przedwojennej uliczki dokładnie w tym miejscu, w którym biegła ponad 70 lat temu, otrzymujemy wrażenie, że  forma ekspozycji jest równie istotna co jej treść.

muzeum historii żydów polskich polin uliczka przedwojenna
Zrekonstruowana żydowska ulica znajduje się dokładnie na osi przedwojennego przebiegu jednej z ulic- dziś nie znajdziemy jej już na mapie.

[dt_gap height=”10″ /]3. Każdemu wedle potrzeb[dt_gap height=”10″ /]

Trzecim powodem, dla którego warto zwiedzić Polin jest szczegółowość przedstawianego tematu. W zależności od poziomu zainteresowania tematem przez wystawę można spokojnie przejść w krótszym czasie, skupiając uwagę na najbardziej wyeksponowanych informacjach, czytając najważniejsze tablice i przyglądając się makietom, obrazom czy rekonstrukcjom. Osoba chętniej zgłębiająca historię z pewnością doceni multimedialne plansze, które w wizualnie atrakcyjny sposób przedstawiają świat obrzędów, kluczowych postaci czy ważnych mechanizmów.

Polin warszawa interaktywna wystawa
Interaktywne elementy pozwalają zagłębiać się w historię we własnym tempie.

Pasjonat z pewnością wróci do muzeum nieraz– nie da się bowiem przeczytać, dotknąć, odsłuchać i przyswoić każdej informacji, którą udało zaprezentować się na wystawie. Ekspozycja jest wielowątkowa, łączy historię Polski z opowieścią o konkretnych miejscach, ukazuje zarówno dobrze znane nam postacie, jak i bardziej intymne opowieści zebrane od świadków historii, nie pomijając przy tym tematów religii, społecznych czy sztuki.

muzeum historii żydów polskich warszawa biblioteka
Poczuj się jak uczeń żydowskiego chederu.

Omawiane problemy pokazane są z różnych stron- mowa jest zarówno o ortodoksyjnych Żydach, jak i progresywnej synagodze na Tłomackiem, wspomina się zarówno heroiczną postawę Polaków ratujących Żydów w czasie okupacji, jak i wstydliwe pogromy, portetuje się zarówno żydowską biedotę, jak i arystokrację. Narracja jest starannie wyważona i obiektywna, a zwiedzający może sam sterować swoją wędrówką po muzeum, zagłębiając co ciekawsze tropy. To sprawia, że każdy wyniesie dla siebie z wizyty jakąś cząstkę tej tysiącletniej historii.

[dt_gap height=”10″ /]I wiele więcej….[dt_gap height=”10″ /]

Gdyby przypadkiem to Was nie przekonało do zajrzenia w to miejsce, z przyjemnością możemy mnożyć kolejne argumenty. Zainteresowanych współczesną architekturą przyciągnie estetyczna i przepełniona symboliką bryła muzeum, która intryguje swoim unikalnym wejściem. Miłośnicy sztuki nie bedą w stanie oderwać oczu od rekonstrukcji synagogi i bimy z Gwoźdźca, którą zbudowano i wymalowano używając dokładnie takich samych technik, jak w XVII wieku. Dzieci zaś spędzą czas w przestrzeni Króla Maciusia, która promuje mądrą zabawę w myśl idei propagowanych przez Janusza Korczaka, a w tym czasie dorośli mogą wziąć udział w jednym z licznych wydarzeń odbywających się cyklicznie na terenie muzeum.

synagoga w gwoźdźcu rekonstrukcja polin
Rekonstrukcja synagogi w Gwoźdźcu – bezsprzecznie najbardziej imponujący punkt wystawy.

Autorzy otwarcie mówią, że celem wystawy było wskrzeszenie historii Żydów polskich i ukazanie ich życia. Można powiedzieć, że udało się nawet więcej, bo życie tchnięto również w sam obiekt muzeum- zarówno poprzez format ekspozycji, jak i wszystkie inicjatywy i wydarzenia ogniskujące się wokół Muzeum Historii Żydów Polskich ,,Polin”.

dekoracje synagogi w gwoźdźcu rekonstrukcja
Co za kolory!

Szukasz noclegu w Warszawie?

Jeśli planujesz wypad do Warszawy, zachęcamy do rezerwacji noclegu na Bookingu przez poniższy baner – Wasza cena pozostanie bez zmian, a Booking podzieli się z nami swoją prowizją, dzięki której będziemy mogli dalej tworzyć blogowe treści- dziękujemy!

 

 

Data ostatniej aktualizacji:

Kategoria: Mazowieckie, Polska

Dodaj komentarz