Dolina Kluczwody to najbardziej na wschód wysunięta dolina wchodząca w skład Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. Swoją nazwę zawdzięcza potokowi Kluczwody, który początek bierze we wsi Wierzchowie – stąd ponoć druga nazwa doliny to ,,Wierzchówka”, choć sami nigdy tego określenia nie słyszeliśmy.
Na terenie Doliny Kluczwody polecamy przespacerować się krótkim, ale malowniczym fragmentem szlaku czarnego przy Rezerwacie Doliny Kluczwody oraz zobaczyć Jaskinię Wierzchowską Górną i Jaskinię Mamutową. Każde z tych miejsc to pomysł na osobną wycieczkę, ale ambitni mogą połączyć je przy okazji jednego wypadu. Wystarczy podążyć czarnym szlakiem pieszym zaczynającym się przy Jaskini Wierzchowskiej Górnej, minąć dalej Jaskinię Mamutową i po 1,5 kilometrowym odcinku drogą asfaltową dojść do wspomnianego wyżej rezerwatu przyrody. Cały fragment świetnie nadaje się do przejechania rowerem, ale pewnie większość z Was skorzysta z samochodu, więc podajemy też informacje o parkingach.
Szlak pieszy przy Rezerwacie Dolina Kluczwody
Ten fragment Doliny Kluczwody polecamy wszystkim ze względu na piękną przyrodę i płynący tuż przy samym szlaku malowniczy potok, o dość bystrym, niemal górskim nurcie. Według nas Dolina Kluczwody to jedna z najpiękniejszych w tej części Jury. Niestety z żalem przyjęliśmy informację, że ciągłość czarnego szlaku do wsi Gacki została przerwana przez właściciela działki, który wygrodził należący do niego teren. Pozostaje mieć nadzieję, że może kiedyś znajdzie się rozwiązanie, które usatysfakcjonuje obie strony – właściciela i miłośników pieszych wędrówek. Na razie podajemy jednak wskazówki, które pozwolą Wam poznawać okolicę mimo tej małej ,,przeszkody”.
Szlak czarny od parkingu do mostku (koniec szlaku)
Od parkingu do drewnianego mostku, gdzie kończy się oficjalnie wytyczony szlak czarny, czeka Was około kilometrowy (w jedną stronę) spacer po płaskiej , leśnej ścieżce. Jeśli zdecydujecie się iść dalej, wzdłuż strumienia, doliczcie jeden dodatkowy kilometr. Wracamy tą samą drogą.
Pamiętajcie! Po deszczach warto zabrać ze sobą lepsze obuwie, gdyż trasa szybko robi się dość błotnista. Odcinek od parkingu do mostu da się pokonać wózkiem ,,terenowym”, ale konieczne będzie przeprawienie się przez wąski potok kilkaset metrów od parkingu.
W okresie zaborów wzdłuż płynącego Doliną Kluczwody potoku wytyczono granicę rosyjsko-austriacką. O tym fakcie przypomina rekonstrukcja słupa granicznego, stojąca 100 metrów od parkingu.
Kolejne ciekawe miejsce to Zamkowa Skała, na szczycie której znajdują się resztki fundamentów zameczku rycerskiego wybudowanego w XIV wieku- szybko opuszczonego na rzecz nowego zamku w Korzkwi. Trzeba przyznać, że obiekt położony był niezwykle malowniczo, ale po naszych jesienno-zimowych spacerach po grząskich ścieżkach doszliśmy do wniosku, że być może właściciela przegoniły właśnie wilgoć i zimno;)
Odcinek nieoznakowany
Choć oficjalny czarny szlak PTTK przez Dolinę Kluczwody urywa się przy mostku i sugeruje obejście do Gacek czerwonym szlakiem rowerowym, nadal istnieje fizyczna możliwość spaceru na krótkim odcinku wzdłuż potoku Kluczwody. Wydeptana ścieżka wijąca się przy strumieniu niewątpliwie jest przez kogoś utrzymywana, bo zalegające przy wcześniejszej wizycie konary powalonych drzew zostały uprzątnięte- czyniąc szlak drożnym aż do prywatnego terenu z ulami, odgrodzonego taśmą. W tym miejscu należy zawrócić i choć oznacza to powrót po własnych śladach, na tak pięknej trasie nie powinno się Wam nużyć.
Część osób decyduje się na kontynuowanie wycieczki w stronę Gacek, skręcając w lewo przez rzeczkę i idąc dalej stromą ścieżką pod górę. Nie dopatrzyliśmy się żadnych znaków zakazu i nie jest to teren prywatny, więc chyba formalnych przeciwskazań nie ma, jednak pojawia się pytanie o bezpieczeństwo podchodzenia i wchodzenia pod stromą skarpę – sami nie próbowaliśmy.
Zielona ścieżka dydaktyczna wokół Rezerwatu Dolina Kluczwody
Jeśli czujecie niedosyt, zawsze istnieje możliwość obejścia Rezerwatu Doliny Kluczwody zieloną ścieżką dydaktyczną, która odchodzi od czarnego szlaku i zapewni Wam dodatkowe 2 km spaceru. Wzgórze nad doliną, na którym wytyczono rezerwat, porośnięte jest głównie drzewami liściastymi, więc moc soczystej zieleni wiosną i piękne kolory na jesieni gwarantowane.
Dolina i czarny szlak na południe od Gacek
Gdyby czarny szlak nie urywał się w połowie, dałoby się nim bezpośrednio dojść do wsi Gacki. Z tej miejscowości można kontynuować spacer czarnym szlakiem, który biegnie tuż przy potoku Kluczwody (Wierzchówka) na długości 1 kilometra.
Potok Kluczwody płynie dalej na południe do wsi Ujazd i wpływa do Rudawy. Z kolei czarny szlak skręca na wschód i kieruje się na wzgórze, z którego roztacza się doskonała panorama na Kraków i góry (przy dobrej pogodzie), by następnie przez Wąwóz Podskalański dojść do Tomaszowic, w których znajduje się zabytkowy dwór przerobiony na hotel i restaurację (polecamy, pysznie!). We wsi można złapać autobus miejski linii 230 do Krakowa. Propozycja dla ambitnych piechurów lub rowerzystów.
Co jeszcze warto zobaczyć w Dolinie Kluczowdy?
Jaskinia Wierzchowska Górna
To druga pod względem długości jaskinia na Jurze, której korytarze liczą 975 m długości, przy czym trasa turystyczna to około 700 metrów. Jaskinia znajduje się w rękach prywatnych, a zwiedzanie jej możliwe jest tylko za opłatą i z przewodnikiem.
Jaskinia Mamutowa
Kierując się drogą na południe do wsi Wierzchowie, zwiedzić można jeszcze dwie jaskinie: Dziką i Mamutową. O ile pierwsza niczym specjalnym się nie wyróżnia, to Mamutowa dzięki dużemu otworowi w kształcie łuku daje ciekawą perspektywę z wnętrza jaskini. Miejsce to jest bardzo popularne wśród wspinaczy skałkowych.
Dolina Kluczwody – jak dojechać, gdzie zaparkować?
Decydując się na zwiedzanie tych miejsc samochodem, wystarczy zaparkować na parkingu, który zaznaczyliśmy na mapie – na końcu artykułu.
Na miejsce możliwy jest również dojazd prywatnymi busami odjeżdżającymi z Miejskiego Dworca Autobusowego (MDA) przy dworcu kolejowym Kraków Główny. Szukamy busów jadących w stronę Olkusza (jeżdżą często i regularnie) i wysiadamy w Białym Kościele.
Połączenia najlepiej sprawdzić E-Podróżnikiem.
Dojechać można też autobusami miejskimi linii 310 odjeżdżającym z Krakowa. Szczegóły linii numer 310 można sprawdzić tutaj.
Busy i autobusy zatrzymują się na przystankach (zaznaczone na mapie):
- Biały Kościół Dolina Kluczowdy
- Biały Kościół Murownia
Mapa szlaków i atrakcji Doliny Kluczowdy
Zapraszamy do skorzystania z naszej mapki, którą możecie włączyć w Google Maps. Dzięki niej łatwo znajdziecie poszczególne atrakcje oraz parkingi i przystanki autobusowe.
Na blogu pisaliśmy też o pozostałych wartych zobaczenia Dolinkach:
Można tamtędy przejść. Nie można zabronić przechodzenia, ani zagradzać przejścia w odległości do 1,5 metra od brzegu.
Czy tam jest zapewnione 1,5 metra przejścia pomiędzy brzegiem rzeczki a ogrodzeniem?
Bo jak nie, to można tego chamusia, któremu za mocno weszło „święte prawo własności” poszczuć najpierw Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej, a jak nie poskutkuje to sądem administracyjnym.
Prawo wodne Dz.U. z 2017 r. poz. 1566 t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1478
art. 232 ust. 1. Zakazuje się grodzenia nieruchomości przyległych do publicznych śródlądowych wód powierzchniowych oraz do brzegu wód morskich i morza terytorialnego w odległości mniejszej niż 1,5 m od linii brzegu, a także zakazywania lub uniemożliwiania przechodzenia przez ten obszar.
art.478 pkt 2 Kto wbrew przepisowi art. 232 ust. 1 grodzi nieruchomości przyległe do publicznych śródlądowych wód powierzchniowych lub do brzegu wód morskich lub morza terytorialnego, w odległości mniejszej niż 1,5 m od linii brzegu, lub zakazuje lub uniemożliwia przechodzenie przez ten obszar, podlega karze grzywny.
art. 479 Orzekanie w sprawach o czyny, o których mowa w art. 476-478, następuje na zasadach i w trybie przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. z 2022 r. poz. 1124).
Ciekawe. Nie mamy ekspertyzy prawnej w tym temacie, ale na pewno zasada działa w przypadku jezior, gdzie obowiązuje prawo przejścia.
Oj TAK!!!! Miejsce gdzie się chce wracać!