Województwo podlaskie to zdecydowanie jeden z najczęściej odwiedzanych przez nas regionów Polski. W sumie jeździmy tam przynajmniej raz w roku, już od kilku dobrych sezonów. Co właściwie przyciąga nas w Podlaskie z przeciwległego krańca Polski?
Podlaskie kusi zarówno przepiękną i dziką przyrodą, czego najlepszym dowodem są cztery parki narodowe, jak i fascynującą kulturą pogranicza, w której, jak w tyglu, różne oblicza słowiańskości mieszają się z tradycjami żydowskimi i tatarskimi.
No dobrze, czas na konkret: dokąd warto pojechać? Jakie są największe atrakcje województwa podlaskiego?
Spis treści
Przyrodnicze atrakcje Podlaskiego
W czasach, gdy jak (świeżego) powietrza potrzeba nam obcowania z przyrodą, parki narodowe to doskonałe miejsce, żeby zaszyć się przed światem i odkrywać nasze zielone narodowe skarby. Podlaskie może pochwalić się aż czteroma parkami narodowymi, co czyni je drugim największym skupiskiem parków narodowych w jednym województwie (pierwsza jest Małopolska). Przy odrobinie pomysłowości można pokonać prawie całe województwo śladem parków narodowych.
Wigierski Park Narodowy
Ten najbardziej na północ wysunięty park narodowy w woj. podlaskim chroni unikatowy ekosystem jeziora Wigry. Wigry to naprawdę cudowne i jeszcze nie tak tłoczne miejsce z ikonicznym kompleksem klasztornym oraz turystycznie atrakcyjnymi szlakami pieszym i rowerowym dookoła jeziora.
Biebrzański Park Narodowy
Nad Biebrzę polecamy wybrać się na podglądanie ptaków – bardzo wczesną wiosną lub na jesieni, kiedy niebo nad Biebrzą przecinają hałaśliwe klucze gęsi, żurawi czy… bataliony. Nadbiebrzańskie rozlewiska są absolutnie unikatowe w skali Europy, a przy okazji naszych wypraw nad Biebrzę, nieraz spotykaliśmy Holendrów czy Niemców, gotowych przejechać tysiące kilometrów by właśnie u nas podglądać ptasie zwyczaje. Te tereny to również kawał historii – od Twierdzy Osowiec czy bitwę pod Wizną.
- Największy polski park narodowy i królewsto ptaków: Biebrza wiosną. Lekcja przyrody w Biebrzańskim Parku Narodowym
Narwiański Park Narodowy
Przyznać się, kto z Was był w Narwiańskim Parku Narodowym? No właśnie, czas nadrobić zaległości! Narew to jedna z niewielu tak dzikich rzek w Polsce. Najlepiej więc po prostu wskoczyć do kajaka i poznawać park z perspektywy lustra wody. Jeśli jednak nie przepadacie za spływami, polecamy spacer kładką Śliwno-Waniewo.
Białowieski Park Narodowy
Białowieży chyba nikomu nie trzeba przedstawiać – toż to perełka w koronie europejskich parków narodowych. Fragmenty pradawnej puszczy robią ogromne wrażenie i powodują, że nawet przyrodniczy ignoranci poczują się tacy malusi w obliczu potęgi natury. Po puszczy można spacerować, jeździć rowerem lub… bryczką – o każdej porze roku wygląda zupełnie inaczej!
- Co zobaczyć i zjeść w Białowieży? (ogólnie o atrakcjach)
- Białowieskie spacery na każdą pogodę (pieszo)
- Białowieska przygoda- północna część Puszczy Białowieskiej (rowerowo)
- Puszcza Białowieska rowerem- Wycieczka na południe: Topiło (rowerowo)
Puszcze i Parki Krajobrazowe
Ale, ale – podlaska przyroda to nie tylko parki narodowe. Równie piękne są te mniej ,,narodowe” obszary zielone. Puszcza Augustowska to kilometry rowerowych ścieżek, które można przeplatać spływami Czarną Hańczą i słynnym Kanałem Augustowskim. A na koniec – chlup, do wody jednego z wielu okolicznych jezior!
Z kolei Suwalski Park Krajobrazowy, najstarszy park krajobrazowy w kraju, ze swoimi pagórkami i trójstykiem granic sprawi, że nieraz zabraknie Wam tchu – zarówno od pięknych widoków, jak i od niełatwych podjazdów. No i jezioro Hańcza – najgłębsze jezioro w Polsce – to trzeba zobaczyć!
Ciekawa jest też Puszcza Knyszyńska – choć pewnie niewielu o niej słyszało, to również ogromna połać lasu, znana z tego, że… jest domem dla pokaźnej populacji żubrów. I choć to Białowieża słynie z możliwości spotkania największego z polskich ssaków, szanse na to w Puszczy Knyszyńskiej wcale nie są mniejsze.
A jeśli zamiast żubrów wolicie bociany, koniecznie wpadnijcie do Pętowa– Europejskiej Stolicy Bocianiej. W okresie lęgowym w Pętowie można podziwiać kilkanaście bocianich rodzin w jednym miejscu!
Pałace, zamki, fortece i inne atrakcje Podlasia
Umówmy się, nie dla pałaców jedzie się na Podlasie. Nie znaczy to jednak, że zabraknie tu wytwornych posiadłości. Choć wiele się o tym nie mówi, Białystok był niegdyś ,,Łodzią wschodu” i to właśnie w te okolice przeprowadzali się bogaci fabrykanci, marzący o zbijaniu wielkich fortun w nowych biznesach. Znajdziemy więc na Podlasiu zarówno takie zabytki, jak Pałac Buchholtzów w Supraślu, rezydencję bogatego fabrykanta, jak i posiadłości magnackie, jak chociażby pałace Branickich w Białymstoku i w Choroszczy.
Z kolei niepozorny Tykocin skrywa rekonstrukcję zamku wzniesionego przez Gasztołdów. Na tykocińskim zamku można się i stołować, i nocować- poczuj się raz ,,panem i władcą”!
Anglicy mówią, że ,,mój dom jest moją twierdzą”- cóż, na Podlasiu znajdziecie twierdzę, która bywała domem dla zastępów stacjonujących w niej żołnierzy. Jeśli interesują Was militaria, polecamy odwiedzić Twierdzę Osowiec- uprzedzamy, to nie będzie ,,szybkie oprowadzonko”, bo nad obiektem czuwają prawdziwi pasjonaci, którzy o tym miejscu opowiadają z masą szczegółów.
Kraina Otwartych Okiennic
Naszym ostatnim odkryciem jest Kraina Otwartych Okiennic- położony na południe od Białegostoku region, słynący z przepięknie zdobionych drewnianych domów. To właśnie od snycerki wokół okiennic wzięła nazwę ta kraina. Przyjedźcie tu najlepiej wiosną lub latem, gdy kwitną malwy albo drzewka owocowe. Dla nas to kwintesencja podlaskiej sielskości!
- Świat, który znika na naszych oczach: Kraina Otwartych Okiennic
Te miejscowości w Podlaskiem musisz odwiedzić
Białystok – stolica Podlasia
Choć nie może konkurować z Wrocławiem czy Krakowem o miano ikony polskiej turystyki, Białystok potrafi zaskoczyć. Przede wszystkim koniecznie zobaczcie piękny Pałac Branickich z ukwieconymi ogrodami i zielonym parkiem. Poza tym miasto zaimponowało nam siecią miejskich ścieżek rowerowych, ogromnym, cudem zachowanym, cmentarzem żydowskim i ciekawą wystawą o dawnym Białymstoku i twórcy języka esperanto w Centrum im. Ludwika Zamenhofa.
Tykocin – miasteczko pełne historii
Tykocin to prawdziwa perełka. Wpadnijcie tu zobaczyć jedną z najpiękniejszych synagog w kraju, przejść się po klimatycznym brukowanym ryneczku i wypić pigwoladę w jednej z pysznych tykocińskich knajpek. To miasteczko wygląda jak plener filmowy – naprawdę!
- Sprawdź atrakcje Tykocina w naszej relacji: Tykocin – perła Podlasia. Co zobaczyć i gdzie zjeść?
Supraśl – uzdrowisko wśród lasów
Supraśl nawet nie tyle wygląda jak plener filmowy, co nim jest – ,,występował” ostatnio w jakiejś pasjonującej serialowej produkcji. Nie oglądaliśmy, więc nie zamierzamy jej oceniać, ale miasteczko ocenić możemy – i będzie to całkiem dobra nota. Bliskość Puszczy Knyszyńskiej i połączenie z GreenVelo gwarantują rozrywkę w słoneczne dni, a z kolei kilka ciekawych wystaw nie pozwoli się nudzić w czasie niepogody. No i Białystok właściwie ,,za rogiem”, dzięki czemu można urozmaicić wyjazd.
- Czym nas urzekł Supraśl? Sprawdź: Supraśl. W sercu Puszczy Knyszyńskiej
Augustów – podlaska stolica sportów wodnych
Jest tu ktoś, kto nigdy nie był w Augustowie? Serio? Choć naszym zdaniem to nie jest może najbardziej wyjątkowe z miejsc w województwie podlaskim, zdecydowanie można nazwać je mianem wodniackiego centrum aktywności. Bliskość kilku jezior i opcje spływu kajakowego Krutynią czy słynnym, zabytkowym Kanałem Augustowskim, a także piesze spacery i rowerowe wypady po lasach Puszczy Augustowskiej, czynią z Augustowa doskonałe miejsce do aktywnego wypoczynku.
- Po co jechać do Augustowa? Dowiesz się tutaj: Augustów. Wypoczynek wśród jezior i lasów.
Białowieża – w krainie żubra
Do Białowieży mamy spory sentyment – to tam totalnie zakochaliśmy się w polskiej przyrodzie. I nie, naprawdę nie chodzi tylko o żubry, choć tu rzeczywiście można je spotkać. Białowieża to również charakterystyczna podlaska zabudowa, restauracje, za których smakami tęsknimy i postać Simony Kossak, z której książkami przyrodniczymi warto się zapoznać przed przyjazdem w te strony.
Jeśli chodzi o Puszczę Białowieską i Białowieżę mamy dla Was kilka fajnych pomysłów na dłuuugi weekend.
- Co zobaczyć i zjeść w Białowieży? (ogólnie o atrakcjach)
- Białowieskie spacery na każdą pogodę (pieszo)
- Białowieska przygoda- północna część Puszczy Białowieskiej (rowerowo)
- Puszcza Białowieska rowerem- Wycieczka na południe: Topiło (rowerowo)
Oblicza Podlasia
Podlaska Kuchnia
Jest jeszcze jeden ważny powód, dla którego dobrze jest wpaść na Podlasie – kuchnia podlaska! Od pysznie tłuściutkich kartaczy, przez suwalskie sękacze, po domowe sery, tatarskie pierekaczewniki i prozdrowotne zioła uprawiane organicznie, ,,jak przed wiekami”. Podlaska kuchnia pozwoli doskonale uzupełnić kalorie, stracone przy aktywny odkrywaniu regionu :).
Religijny tygiel
Przemierzając województwo podlaskie, nieraz natkniecie się na malutkie kościółki i piękne przydrożne kapliczki rozproszone wśród pól i zabudowań. Co jednak dla nas najciekawsze, na Podlasiu znajdziemy również świątynie grekokatolickie, prawosławne i… muzułmańskie. Przepiękne drewniane cerkiewki, święta góra Grabarka, jedyne w Polsce tatarskie meczety, cudem ostałe synagogi czy żydowskie cmentarze tak duże, jak ten w Białymstoku – wystarczy trochę ciekawości i otwartości, żeby uświadomić sobie, jak różnorodna religijnie była kiedyś Polska. Ślady tej wieloreligijności najlepiej widać właśnie na Podlasiu.
Podlaskie historie
Podlasie to również wiele interesujących historii- od Muzeum Zamenhofa, polskiego twórcy języka esperanto, przez losy bieżeńców, mnichów z klasztoru w Wigrach czy pograniczne opowieści. Zajrzyjcie do skansenu w Ciechanowcu, pokonajcie Szlak Tatarski i odnajdźcie wyjątkową pustelnię w Odrynkach. W trakcie Waszej podróży z pewnością wytropicie niejedną niesamowitą opowieść!
Podlasie aktywne
A Wy? Jakie miejsca polecacie w woj. podlaskim? Czujecie tę magię czy może wolicie jeździć w inne krańce Polski? Dajcie znać!
Podlasie to jedno z naszych ulubionych rowerowych miejsc w kraju. Szlak Green Velo rozpropagował koncept rowerowych wakacji – niezależnie, czy wybierzecie właśnie tę trasę czy jakąkolwiek inną, z pewnością zauroczy Was odkrywanie Podlasia z rowerowego siodełka. Podlasie to doskonałe miejsce do stawiania pierwszych rowerowych kroków lub podróży z rodziną. Polecamy!
Podlasie doskonale sprawdzi się też jako propozycja dla wodniaków. Pływanie wpław, kajaki, żaglówki a może… spływ tratwą mieszkalną po Biebrzy? Krystalicznie czysta woda aż zachęca do korzystania!
Rzadko piszecie ostatnio – ale jak już to z przytupem! Brawo świetny materiał
Czas niestety nie jest z gumy, ale dobrze wiedzieć, że tacy Najlepsi Czytelnicy jak Ty dostrzegają (i motywują do poprawy :)). No i wielkie dzięki za dobre słowo!
jak tylko będę w pl. latem to kierunek: Podlasie. Dzięki za te ciekawostki!
koniecznie! do usług!
Podlasie jest według mnie bardzo niedoceniane a szkoda bo naprawdę jest niesamowicie piękne i malownicze 🙂 mnie zawsze wprawia w taki relaks jak tylko się tam pojawiam także polecam każdemu zestresowanemu i zapędzonemu człowiekowi 🙂
To prawda, tam jest ,,inaczej”…
Fantastyczne zdjęcia 🙂 w tych rejonach Polski jeszcze mnie nie było 🙂
Bardzo ciekawe i inspirujące. Zwięzły, konkretny i praktyczny wpis na bloga. Skorzystaliśmy planując kolejną wycieczkę!
Dzięki, Krzysiek, zawsze miło, jak ktoś doceni :o). Niebawem zamierzamy jeszcze dopisać część o Suwalszczyźnie- objechaliśmy chyba całą 🙂
Suwalszczyzna koniecznie! Suwałki mocno się zmieniły (bulwary nad Czarną Hańczą!), a gminy dookoła zainwestowały wreszcie w plaże nad czystymi jeziorkami wśród wzgórz – poezja!
Właśnie w zeszłym roku eksplorowaliśmy Suwalszczyznę – byliśmy oczarowani! A Suwałki również na plus, nawet je opisaliśmy : https://polskapogodzinach.pl/suwalki-atrakcje/
To jezioro Wigry musi być przepiękne na żywo. Podejrzewam, że zdjęcia, mimo że wspaniałe, i tak nie oddają ich piękna. 😉 Będę się musiała kiedyś wybrać, zachęciliście mnie. 🙂
Gorąco polecamy Wigierski Park Narodowy. Zdjęcia choćby najlepsze, nigdy nie oddadzą tego co można zobaczyć na żywo:)
ja mieszkam na podlasiu
super 🙂
podlasie górą!!!!!!!!
xd
haha <3